podstawa programowa
Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej w zakresie wychowania fizycznego
II etap edukacyjny: klasy IV–VIrealizowana w roku szkolnym 2017/2018 w klasach V oraz VI
Rozporządzenia MEN z dnia 23 grudnia 2008 r.
II ETAP EDUKACYJNY KLASY IV - VI
Cele kształcenia - wymagania ogólne
Bezpieczne uczestnictwo w aktywności fizycznej o charakterze rekreacyjnym i sportowym ze
zrozumieniem jej znaczenia dla zdrowia:
1) udział w aktywności fizycznej ukierunkowanej na zdrowie, wypoczynek i sport;
2) stosowanie zasad bezpieczeństwa podczas aktywności fizycznej;
3) poznawanie własnego rozwoju fizycznego i sprawności fizycznej oraz praktykowanie
zachowań prozdrowotnych.
Treści nauczania - wymagania szczegółowe.
1. Diagnoza sprawności fizycznej i rozwoju fizycznego. Uczeń:
1) wykonuje bez zatrzymania marszowo-biegowy test Coopera;
2) wykonuje próby sprawnościowe pozwalające ocenić wytrzymałość tlenową, siłę mięśni
posturalnych i gibkość dolnego odcinka kręgosłupa oraz z pomocą nauczyciela interpretuje
uzyskane wyniki;
3) dokonuje pomiarów wysokości i masy ciała oraz z pomocą nauczyciela interpretuje ich
wyniki;
4) ocenia własną postawę ciała.
2. Trening zdrowotny. Uczeń:
1) mierzy tętno w spoczynku i po wysiłku;
2) wymienia zasady i metody hartowania organizmu;
3) demonstruje po jednym ćwiczeniu kształtującym wybrane zdolności motoryczne oraz
ułatwiające utrzymywanie prawidłowej postawy ciała;
4) wykonuje próbę wielobojową składającą się z biegu, skoku i rzutu;
5) wykonuje przewrót w przód z marszu oraz przewrót w tył;
6) wykonuje prosty układ gimnastyczny.
3. Sporty całego życia i wypoczynek. Uczeń:
1) organizuje w gronie rówieśników zabawę, grę ruchową, rekreacyjną, stosując przepisy w
formie uproszczonej;
2) stosuje w grze: kozłowanie piłki w biegu ze zmianą kierunku ruchu, prowadzenie piłki w
biegu ze zmianą kierunku ruchu, podanie piłki oburącz i jednorącz, rzut piłki do kosza, rzut i
strzał piłki do bramki, odbicie piłki oburącz sposobem górnym;
3) omawia zasady aktywnego wypoczynku.
4. Bezpieczna aktywność fizyczna i higiena osobista. Uczeń:
1) omawia sposoby postępowania w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia;
2) korzysta bezpiecznie ze sprzętu i urządzeń sportowych;
3) stosuje zasady samoasekuracji;
4) omawia zasady bezpiecznego zachowania się nad wodą i w górach;
5) omawia sposoby ochrony przed nadmiernym nasłonecznieniem;
6) dobiera strój i obuwie sportowe do ćwiczeń w zależności od miejsca zajęć oraz warunków
atmosferycznych.
5. Sport. Uczeń:
1) wyjaśnia, dlaczego należy przestrzegać ustalonych reguł w trakcie rywalizacji sportowej;
2) uczestniczy w sportowych rozgrywkach klasowych w roli zawodnika, stosując zasady „czystej gry": szacunku dla rywala, respektowania przepisów gry, podporządkowania się decyzjom sędziego, podziękowania za wspólną grę;
3) wyjaśnia zasady kulturalnego kibicowania.
6. Taniec. Uczeń:
1) wykonuje improwizację ruchową do wybranej muzyki;
2) wyjaśnia, jak należy zachować się na zabawie tanecznej, w dyskotece.
Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej w zakresie wychowania fizycznego
II etap edukacyjny: klasy IV–VIIIrealizowana w roku szkolnym 2017/2018 w klasach IV oraz VII
Rozporządzenie MEN z dnia 14 lutego 2017r.
Cele kształcenia – wymagania ogólne:
1. Kształtowanie umiejętności rozpoznawania i oceny własnego rozwoju fizycznego oraz sprawności fizycznej.
2. Zachęcanie do uczestnictwa w rekreacyjnych i sportowych formach aktywności fizycznej.
3. Poznawanie i stosowanie zasad bezpieczeństwa podczas aktywności fizycznej.
4. Kształtowanie umiejętności rozumienia związku aktywności fizycznej ze zdrowiem oraz praktykowania zachowań prozdrowotnych.
5. Kształtowanie umiejętności osobistych i społecznych sprzyjających całożyciowej aktywności fizycznej.
TREŚCI KSZTAŁCENIA – wymagania szczegółowe
1. Rozwój fizyczny i sprawność fizyczna.
W zakresie wiedzy uczeń:
W zakresie umiejętności uczeń:
Klasa
IV1) rozpoznaje wybrane zdolności motoryczne człowieka;
2) rozróżnia pojęcie tętna spoczynkowego i powysiłkowego;
3) wymienia cechy prawidłowej postawy ciała;
1) dokonuje pomiarów wysokości i masy ciała oraz z pomocą nauczyciela interpretuje ich wyniki;
2) mierzy tętno przed i po wysiłku oraz z pomocą nauczyciela interpretuje wyniki;
3) wykonuje próbę siły mięśni brzucha oraz gibkości kręgosłupa;
4) demonstruje po jednym ćwiczeniu kształtującym wybrane zdolności motoryczne;
5) wykonuje ćwiczenia wspomagające utrzymywanie prawidłowej postawy ciała;
Klasa
V- VI1) wymienia kryteria oceny wytrzymałości w odniesieniu do wybranej próby testowej (np. test Coopera);
2) wymienia kryteria oceny siły i gibkości w odniesieniu do wybranej próby testowej (np. siły mięśni brzucha, gibkości dolnego odcinka kręgosłupa);
3) wskazuje grupy mięśniowe odpowiedzialne za prawidłową postawę ciała;
1) wykonuje próby sprawnościowe pozwalające ocenić wytrzymałość tlenową, siłę i gibkość oraz z pomocą nauczyciela interpretuje uzyskane wyniki;
2) demonstruje ćwiczenia wzmacniające mięśnie posturalne i ćwiczenia gibkościowe, indywidualne i z partnerem;
3) demonstruje ćwiczenia rozwijające zdolności koordynacyjne wykonywane indywidualnie i z partnerem;
Klasa
VII – VIII1) wyjaśnia, jakie zmiany zachodzą w budowie ciała i sprawności fizycznej w okresie dojrzewania płciowego;
2) wymienia testy i narzędzia do pomiaru sprawności fizycznej;
3) wskazuje zastosowanie siatek centylowych w ocenie własnego rozwoju fizycznego;
1) dokonuje pomiarów wysokości i masy ciała oraz samodzielnie interpretuje ich wyniki;
2) wykonuje wybrane próby kondycyjnych i koordynacyjnych zdolności motorycznych;
3) ocenia i interpretuje poziom własnej sprawności fizycznej;
4) demonstruje zestaw ćwiczeń kształtujących wybrane zdolności motoryczne;
5) demonstruje zestaw ćwiczeń kształtujących prawidłową postawę ciała;
2. Aktywność fizyczna
W zakresie wiedzy uczeń:
W zakresie umiejętności uczeń:
Klasa
IV1) opisuje sposób wykonywania poznawanych umiejętności ruchowych;
2) opisuje zasady wybranej regionalnej zabawy lub gry ruchowej;
3) rozróżnia pojęcie technika i taktyka;
4) wymienia miejsca, obiekty i urządzenia w najbliższej okolicy, które można wykorzystać do aktywności fizycznej;
5) wyjaśnia co symbolizują flaga i znicz olimpijski, rozróżnia pojęcia olimpiada i igrzyska olimpijskie;
1) wykonuje i stosuje w grze kozłowanie piłki w miejscu i ruchu, prowadzenie piłki nogą, podanie piłki oburącz i jednorącz, rzut piłki do kosza z miejsca, rzut i strzał piłki do bramki z miejsca, odbicie piłki oburącz sposobem górnym;
2) uczestniczy w minigrach;
3) organizuje w gronie rówieśników wybraną zabawę lub grę ruchową, stosując przepisy w formie uproszczonej;
4) uczestniczy w wybranej regionalnej zabawie lub grze ruchowej;
5) wykonuje przewrót w przód z różnych pozycji wyjściowych;
6) wykonuje dowolny układ gimnastyczny lub taneczny w oparciu o własną ekspresję ruchową;
7) wykonuje bieg krótki ze startu wysokiego
8) wykonuje marszobiegi w terenie;
9) wykonuje rzut z miejsca i krótkiego rozbiegu lekkim przyborem;
10) wykonuje skok w dal z miejsca i z krótkiego rozbiegu.
Klasa
V- VI1) wymienia podstawowe przepisy wybranych sportowych i rekreacyjnych gier zespołowych;
2) opisuje zasady wybranej gry rekreacyjnej pochodzącej z innego kraju europejskiego;
3) opisuje podstawowe zasady taktyki obrony i ataku w wybranych grach zespołowych;
4) wymienia rekomendacje aktywności fizycznej dla swojego wieku (np. ŚOZ lub UE);
5) definiuje pojęcie rozgrzewki i opisuje jej zasady;
6) opisuje ideę starożytnego i nowożytnego ruchu olimpijskiego;
1) wykonuje i stosuje w grze : kozłowanie piłki w ruchu ze zmianą tempa i kierunku, prowadzenie piłki nogą ze zmianą tempa i kierunku, podanie piłki oburącz i jednorącz w ruchu, rzut piłki do kosza z biegu po kozłowaniu (dwutakt), rzut i strzał piłki do bramki w ruchu, odbicie piłki oburącz sposobem górnym i dolnym, rozegranie „na trzy”, wykonuje zagrywkę ze zmniejszonej odległości, rzut i chwyt ringo;
2) uczestniczy w minigrach oraz grach szkolnych i uproszczonych;
3) uczestniczy w grze rekreacyjnej pochodzącej z innego kraju europejskiego;
4) organizuje w gronie rówieśników wybraną grę sportową lub rekreacyjną;
5) wykonuje przewrót w przód z marszu oraz przewrót w tył z przysiadu;
6) wykonuje wybrane inne ćwiczenie zwinnościowo-akrobatyczne (np. stanie na rękach lub na głowie z asekuracją, przerzut bokiem);
7) wykonuje układ ćwiczeń zwinnościowo- akrobatycznych z przyborem lub bez;
8) wykonuje dowolny skok przez przyrząd z asekuracją;
9) wykonuje proste kroki i figury tańców regionalnych i nowoczesnych;
10) wybiera i pokonuje trasę biegu terenowego;
11) wykonuje bieg krótki ze startu niskiego;
12) wykonuje rzut małą piłką z rozbiegu;
13) wykonuje skok w dal po rozbiegu oraz skoki przez przeszkody ;
14) przeprowadza fragment rozgrzewki;
Klasa
VII – VIII1) omawia zmiany zachodzące w organizmie podczas wysiłku fizycznego;
2) wskazuje korzyści wynikające z aktywności fizycznej w terenie;
3) wskazuje możliwości wykorzystania nowoczesnych technologii do oceny dziennej aktywności fizycznej;
4) charakteryzuje nowoczesne formy aktywności fizycznej (NP. Pilates, Zumba, Nordic Walking);
5) opisuje zasady wybranej formy aktywności fizycznej spoza Europy;
6) wyjaśnia ideę olimpijską, paraolimpijską i olimpiad specjalnych;
1) wykonuje i stosuje w grze techniczne i taktyczne elementy gier: w koszykówce, piłce ręcznej i piłce nożnej: zwody, obronę „każdy swego”, w siatkówce: wystawienie, zbicie i odbiór piłki; ustawia się prawidłowo na boisku w ataku i obronie;
2) uczestniczy w grach szkolnych i uproszczonych jako zawodnik i jako sędzia;
3) planuje szkolne rozgrywki sportowe według systemu pucharowego i „każdy z każdym”;
4) uczestniczy w wybranej formie aktywności fizycznej spoza Europy;
5) wykonuje wybrane ćwiczenie zwinnościowo-akrobatyczne (np. stanie na rękach lub na głowie z asekuracją, przerzut bokiem, piramida dwójkowa lub trójkowa);
6) planuje i wykonuje dowolny układ gimnastyczny;
7) opracowuje i wykonuje indywidualnie, w parze lub zespole dowolny układ tańca z wykorzystaniem elementów nowoczesnych form aktywności fizycznej;
8) wybiera i pokonuje trasę biegu terenowego z elementami orientacji w terenie;
9) wykonuje przekazanie pałeczki w biegu sztafetowym;
10) wykonuje skok w dal po rozbiegu z odbicia ze strefy lub belki oraz skoki przez przeszkody techniką naturalną;
11) diagnozuje własną, dzienną aktywność fizyczną wykorzystując nowoczesne technologie (urządzenia monitorujące, aplikacje internetowe);
12) przeprowadza rozgrzewkę w zależności od rodzaju aktywności;
3.Bezpieczeństwo w aktywności fizycznej
W zakresie wiedzy uczeń:
W zakresie umiejętności uczeń:
Klasa
IV1) zna regulamin sali gimnastycznej i boiska sportowego;
2) opisuje zasady bezpiecznego poruszania się po boisku;
3) wymienia osoby, do których należy zwrócić się o pomoc w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia;
1) respektuje zasady bezpiecznego zachowania się podczas zajęć ruchowych;
2) wybiera bezpieczne miejsce do zabaw i gier ruchowych;
3) posługuje się przyborami sportowymi zgodnie z ich przeznaczeniem;
4) wykonuje elementy samoochrony przy upadku, zeskoku.
Klasa
V- VI1) wyjaśnia, dlaczego należy przestrzegać ustalonych reguł w trakcie rywalizacji sportowej;
2) omawia sposoby postępowania w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia;
3) wymienia zasady bezpiecznego korzystania ze sprzętu sportowego;
4) omawia zasady bezpiecznego zachowania się nad wodą i w górach w różnych porach roku;
1) stosuje zasady asekuracji podczas zajęć ruchowych;
2) korzysta bezpiecznie ze sprzętu i urządzeń sportowych;
3) wykonuje elementy samoobrony (np. zasłona, unik, pad);
Klasa
VII – VIII1) wymienia najczęstsze przyczyny oraz okoliczności wypadków i urazów w czasie zajęć ruchowych, omawia sposoby zapobiegania im;
2) wskazuje zagrożenia związane z uprawianiem niektórych dyscyplin sportu;
1) stosuje zasady samoasekuracji i asekuracji;
2) potrafi zachować się w sytuacji wypadków i urazów w czasie zajęć ruchowych;
4. Edukacja zdrowotna.
W zakresie wiedzy uczeń:
W zakresie umiejętności uczeń:
Klasa
IV1) opisuje jakie znaczenie ma aktywność fizyczna dla zdrowia;
2) opisuje piramidę żywienia i aktywności fizycznej;
3) opisuje zasady zdrowego odżywiania;
4) opisuje zasady doboru stroju do warunków atmosferycznych w trakcie zajęć ruchowych;
1) przestrzega zasad higieny osobistej i czystości odzieży;
2) przyjmuje prawidłową postawę ciała w różnych sytuacjach;
Klasa
V- VI1) wyjaśnia pojęcie zdrowia;
2) opisuje pozytywne mierniki zdrowia;
3) wymienia zasady i metody hartowania organizmu;
4) omawia sposoby ochrony przed nadmiernym nasłonecznieniem i niską temperaturą;
5) omawia zasady aktywnego wypoczynku zgodne z rekomendacjami aktywności fizycznej dla swojego wieku (np. WHO lub UE);
1) wykonuje ćwiczenia kształtujące nawyk prawidłowej postawy ciała w postawie stojącej, siedzącej i leżeniu oraz w czasie wykonywania różnych codziennych czynności;
2) wykonuje ćwiczenia oddechowe i inne o charakterze relaksacyjnym;
3) podejmuje aktywność fizyczną w różnych warunkach atmosferycznych;
Klasa
VII – VIII1) wymienia czynniki, które wpływają pozytywnie i negatywnie na zdrowie i samopoczucie oraz wskazuje te, na które może mieć wpływ;
2) omawia sposoby redukowania nadmiernego stresu i radzenia sobie z nim w sposób konstruktywny;
3) omawia konsekwencje zdrowotne stosowania używek i substancji psychoaktywnych w odniesieniu do podejmowania aktywności fizycznej;
4) wymienia przyczyny i skutki otyłości oraz nieuzasadnionego odchudzania się i używania sterydów w celu zwiększenia masy mięśni;
5) wyjaśnia wymogi higieny wynikające ze zmian zachodzących w organizmie w okresie dojrzewania;
1) opracowuje rozkład dnia, uwzględniając proporcje między pracą a wypoczynkiem, wysiłkiem umysłowym a fizycznym rozumiejąc rolę wypoczynku w efektywnym wykonywaniu pracy zawodowej;
2) dobiera rodzaj ćwiczeń relaksacyjnych do własnych potrzeb;
3) demonstruje ergonomiczne podnoszenie i przenoszenie przedmiotów o różnej wielkości i różnym ciężarze;
Kompetencje społeczne ucznia klas IV-VIII
1. uczestniczy w sportowych rozgrywkach klasowych w roli zawodnika, stosując zasady „czystej gry”: szacunku dla rywala, respektowania przepisów gry, podporządkowania się decyzjom sędziego, potrafi właściwie zachować się w sytuacji zwycięstwa i porażki, podziękować za wspólną grę;
2. pełni rolę organizatora, sędziego i kibica w ramach szkolnych zawodów sportowych;
3. wyjaśnia zasady kulturalnego kibicowania;
4. wyjaśnia, jak należy zachować się w sytuacjach związanych z aktywnością taneczną;
5. omawia znaczenie dobrych relacji z innymi ludźmi, w tym z rodzicami oraz rówieśnikami tej samej i odmiennej płci;
6. identyfikuje swoje mocne strony, budując poczucie własnej wartości, planuje sposoby rozwoju oraz ma świadomość słabych stron, nad którymi należy pracować;
7. wykazuje umiejętność adekwatnej samooceny swoich możliwości psychofizycznych;
8. wykazuje kreatywność w poszukiwaniu rozwiązań sytuacji problemowych;
9. współpracuje w grupie szanując poglądy i wysiłki innych ludzi wykazując asertywność i empatię;
10. motywuje innych do udziału w aktywności fizycznej ze szczególnym uwzględnieniem osób o niższej sprawności fizycznej i specjalnych potrzebach edukacyjnych (np.: osoby niepełnosprawne, osoby starsze).